Мэдээлэл зүй-Математикийн багш
MSDOS ¿éëäëèéí ñèñòåì
MSDOS ¿éëäëèéí ñèñòåì íü õàìãèéí ºðãºí õýðýãëýãääýã ¿éëäëèéí
ñèñòåì áºãººä õýðýãëýã÷èéí ïðîãðàììûã êîìïüþòåðèéí òåõíèê äýýð àæèëëàõ
áîëîìæèéã îëãîäîã ïðîãðàìì þì. (Microsoft Disk Operation System)
1. Äîòîîä
êîìàíäóóä
1.1.
Ôàéëòàé
àæèëëàõ êîìàíä
Dir
Ôàéë áîëîí êàòàëîãèéí íýðñèéí æàãñààëòûã ãàðãàíà.
Áè÷èãäýõ õýëáýð :
Dir [drive :][path][filename]
Copy
Íýã áà õýäýí ôàéëûã íýã çàìààñ íºãººä õóóëíà. Áè÷èãäýõ
õýëáýð:
Copy [con] source [+source] [destination]
Ren
Ôàéëûí íý𠺺ð÷èëíº. Áè÷èãäýõ õýëáýð:
Rename [drive:][path][filename1] [filename2]
Ren [drive:][path][filename1] [filename2]
Del
Íýã áà îëîí ôàéë óñòãàíà. Áè÷èãäýõ õýëáýð:
DEL [drive:][path]filename [/P]
ERASE [drive:][path]filename [/P]
Erase
Type
Ôàéëûí äîòîîä ìýäýýëëèéã õàðóóëíà. Áè÷èãäýõ õýëáýð:
TYPE [drive:][path]filename
1.2.
Êàòàëîãèòîé
Cd
Îäîîãèéí èäýâõòýé áàéãàà êàòàëîãèéí íýðèéã ãàðãàõ áà
ñîëèíî. Áè÷èãäýõ õýëáýð:
CHDIR [drive:][path]
CHDIR[..]
CD [drive:][path]
CD[..]
Md
Êàòàëîãè ¿¿ñãýíý. Áè÷èãäýõ õýëáýð:
MKDIR [drive:]path
MD [drive:]path
Rd
Êàòàëîãè óñòãàíà. Áè÷èãäýõ õýëáýð:
RMDIR [drive:]path
RD [drive:]path
1.3.
Ñèñòåìòýé
àæèëëàõ
Cls
Äýëãýö öýâýðëýíý.
Mem
Ñàíàõ îéí òóõàé ìýäýýëëèéã õàðóóëíà.
Date
Ñèñòåìèéí îãíîîã õàðóóëàõ áà ººð÷èëíº.
Áè÷èãäýõ õýëáýð:
Date [date]
Time
Ñèñòåìèéí öàãèéã õàðóóëàõ áà ººð÷èëíº.
Áè÷èãäýõ õýëáýð:
Time [time]
Vol
Äèñêèéí íýð áà ñåðèàë äóãààðûã õàðóóëíà.
Áè÷èãäýõ õýëáýð:
Vol [drive]
Prompt
Ñèñòåìèéí êîìàíäûí ìºðèéí õýëáýðèéã ººð÷èëíº. Áè÷èãäýõ
õýëáýð:
PROMPT [text]
2. Ãàäààä
êîìàíäóóä
Sys
MSDOS ¿éëäëèéí ñèñòåìèéí ôàéëóóäûã ººð äèñêýí äýýð
õóóëíà. Áè÷èãäýõ õýëáýð:
SYS [drive1:][path] drive2:
Format
Äèñêèéã øèíýýð àæèëä áýëäýíý.
Chkdsk
Äèñêíèé ýâäðýëèéã øàëãàíà.
Move
Íýã áîëîí õýä õýäýí ôàéëûã íýã çàìààñ íºãººä 纺íº.
Монгол улсад компьютер бүтээсэн түүх
Миний Компьютер/Digital World сэтгүүл, No 100-101
Монгол улсад компьютер бүтээсэн талаарх мэдээлэл, холбооны технологийн анхдагчдын нэг болох Г.Оюунбаяр гуайн дурсамжийг та бүхэнд толилуулъя. Энэхүү дурсамж нь 2004 онд Монгол Улсад компьютер бүтээсний 20 жилийн ойгоор манай сэтгүүлд нийтлэгдэж байсан бөгөөд уншигчдын хүсэлтээр дахин нийтэлж байна. Иймд өдгөө уг өгүүлэлд нэр дурдагдсан зарим хүмүүсийн ажил, албан тушаал өөрчлөгдсөн байж болохыг анхаарна уу.
Сургууль төгсөн ирсний дараахан санагдана. 1978 оны тавдугаар сард Японы мэргэжилтэн Кимура сан Монголд калькуляторын засварын сургалт явуулах болов. Сургалтыг хаана явуулах нь Статистикийн төв газрын удирдлагын хувьд багагүй асуудал болж, эцэст нь Анагаахын техникумын байранд хичээллэж билээ. Тэр үед хөрөнгөтөн орны, тэр дундаа милитарист Японы мэргэжилтэнг төрийн байгууллагын байранд оруулбал ямар нэгэн нууц алдаж мэднэ хэмээн сэрэмжилж, дарга, цэрэггүй ялд унахаас эмээсэн хэрэг. Уг сургалтад манай инженер-электроникч залуус хамрагдсан юм. Тэр үед намайг Шарга морьтод байгууллагын зуслангийн байшинг бариулахаар явуулсан байлаа. Шарга морьтоос ирснийхээ дараа сонирхвол японы калькуляторууд (эдгээр калькуляторуудыг Говь комбинатын адил Япон улс дайны төлбөрийн нэг хэсэг болгож өгсөн гэж зарим нь ярьж байсан санагдана. Гэвч ямар нэгэн баримт олж хараагүй. Хэрэв энэ үнэн бол үүнийг нийтийн хүртээл болгох хэрэгтэй болов уу) их интеграл чип дээр хийгдсэн тул бидний ашиглаж байсан, хамгийн гайгүй гэгдэх Германы (БНАГУ) ширээний Зоемтрон электрон машинтай харьцуулахад олон функцтэй атлаа, овор хэмжээ бага, басхүү найдвартай ажиллагаа нь эрс өндөр байв. Бидэнд өгсөн схемийг үзэхэд тоон товчууд, дисплей их интеграл чип рүү шууд холбогдчихсон, бүх функц түүн дотор хийгддэг болох нь илт. Осолгүй тэжээл, генератор зэрэг нь чипийн гадна талд байв. Түүний хажууд Зоемтрон нь маш олон транзистор, диод дээр хийгдсэн, 10 гаруй кг жинтэй эд байсан. Энэ олон транзисторыг ийм жижиг чип оролсон нь тухайн үед миний сэтгэлд далд түгшүүр төрүүлж билээ. Ажиллагааны алгоритмын хувьд транзистор ч бай, чип ч бай зарчмын ялгаа байхгүй нь тодорхой. Тэр ч байтугай тэжээлийн системд 2 дахин хувиргалт хийсэн байсан нь бас нэгэн зүйлийг бодогдуулав. 220 В-ийг адаптераар тогтмол 12 В болгоод калькуляторт оруулсан хойноо дахин хувьсах гүйдэл болгож, түүнээ эргэж тогтмол хүчдэл болгож чипүүдийг тэжээж байсан нь санаанаас гараагүй хэвээр.
Монгол улсад компьютер бүтээсэн талаарх мэдээлэл, холбооны технологийн анхдагчдын нэг болох Г.Оюунбаяр гуайн дурсамжийг та бүхэнд толилуулъя. Энэхүү дурсамж нь 2004 онд Монгол Улсад компьютер бүтээсний 20 жилийн ойгоор манай сэтгүүлд нийтлэгдэж байсан бөгөөд уншигчдын хүсэлтээр дахин нийтэлж байна. Иймд өдгөө уг өгүүлэлд нэр дурдагдсан зарим хүмүүсийн ажил, албан тушаал өөрчлөгдсөн байж болохыг анхаарна уу.
Сургууль төгсөн ирсний дараахан санагдана. 1978 оны тавдугаар сард Японы мэргэжилтэн Кимура сан Монголд калькуляторын засварын сургалт явуулах болов. Сургалтыг хаана явуулах нь Статистикийн төв газрын удирдлагын хувьд багагүй асуудал болж, эцэст нь Анагаахын техникумын байранд хичээллэж билээ. Тэр үед хөрөнгөтөн орны, тэр дундаа милитарист Японы мэргэжилтэнг төрийн байгууллагын байранд оруулбал ямар нэгэн нууц алдаж мэднэ хэмээн сэрэмжилж, дарга, цэрэггүй ялд унахаас эмээсэн хэрэг. Уг сургалтад манай инженер-электроникч залуус хамрагдсан юм. Тэр үед намайг Шарга морьтод байгууллагын зуслангийн байшинг бариулахаар явуулсан байлаа. Шарга морьтоос ирснийхээ дараа сонирхвол японы калькуляторууд (эдгээр калькуляторуудыг Говь комбинатын адил Япон улс дайны төлбөрийн нэг хэсэг болгож өгсөн гэж зарим нь ярьж байсан санагдана. Гэвч ямар нэгэн баримт олж хараагүй. Хэрэв энэ үнэн бол үүнийг нийтийн хүртээл болгох хэрэгтэй болов уу) их интеграл чип дээр хийгдсэн тул бидний ашиглаж байсан, хамгийн гайгүй гэгдэх Германы (БНАГУ) ширээний Зоемтрон электрон машинтай харьцуулахад олон функцтэй атлаа, овор хэмжээ бага, басхүү найдвартай ажиллагаа нь эрс өндөр байв. Бидэнд өгсөн схемийг үзэхэд тоон товчууд, дисплей их интеграл чип рүү шууд холбогдчихсон, бүх функц түүн дотор хийгддэг болох нь илт. Осолгүй тэжээл, генератор зэрэг нь чипийн гадна талд байв. Түүний хажууд Зоемтрон нь маш олон транзистор, диод дээр хийгдсэн, 10 гаруй кг жинтэй эд байсан. Энэ олон транзисторыг ийм жижиг чип оролсон нь тухайн үед миний сэтгэлд далд түгшүүр төрүүлж билээ. Ажиллагааны алгоритмын хувьд транзистор ч бай, чип ч бай зарчмын ялгаа байхгүй нь тодорхой. Тэр ч байтугай тэжээлийн системд 2 дахин хувиргалт хийсэн байсан нь бас нэгэн зүйлийг бодогдуулав. 220 В-ийг адаптераар тогтмол 12 В болгоод калькуляторт оруулсан хойноо дахин хувьсах гүйдэл болгож, түүнээ эргэж тогтмол хүчдэл болгож чипүүдийг тэжээж байсан нь санаанаас гараагүй хэвээр.
Компьютерийн тухай
Электроник
болон электромеханик хэсгүүдээс бүрдсэн төхөөрөмжийг компьютер гэнэ. Компьютер
нь мэдээллийг тоон хэлбэрт шилжүүлж, програмуудын тусламжтай боловсруулалт
хийн, хадгалах төхөөрөмжид тодорхой хугацаагаар сануулах, мэдээллийг гаралтын
төхөөрөмжүүд болох дэлгэцэнд гаргах, принтерээр хэвлэх зэрэг олон төрлийн
үйлдлийг гүйцэтгэдэг. Компьютерийг хүчин чадал, овор хэмжээгээр нь дараах
байдлаар хуваадаг:
1. Microcomputer буюу
Персонал компьютер: Микропроцессор дээр суурилагдсан хувь хүн ашиглахад
зориулсан жижиг хэмжээний компьютерийг хэлнэ.
2. Workstation: Персонал
компьютерийг бодоход илүү хүчин чадалтай мөн дэлгэцийн чанар нь илүү сайн
байдаг.
3. Minicomputer: Хэмжээгээр
microcomputer, mainframe 2 компьютерийн завсрын компьютер юм.
4. Mainframe: Овор
хэмжээгээрээ том, асар олон хэрэглэгч нэгэн зэрэг хандаж ажиллах боломжтой
компьютерийг хэлнэ. Ихэвчлэн IBM пүүс үйлдвэрлэдэг байсан бөгөөд нисэх буудал,
банк, санхүүгийн томоохон пүүсүүд, их сургуулиуд толгой компьютерээр ашигладаг
байв.
5. Supercomputer: Асар том хэмжээтэй ба ихэвчлэн
эрдэм шинжилгээний зориулалтаар ашигладаг. Үүнийг тусгай зориулалтын
агааржуулах системтэй өрөөнд байрлуулах бөгөөд ердийн персонал компьютерээс
50000 дахин илүү хурдтай. Батлан хамгаалах, цаг уурын алба, эрдэм шинжилгээний
институт, томоохон их дээд сургуулиуд супер компьютерийг ашигладаг.
Subscribe to:
Posts (Atom)